Kontynent

Podstawowa,obok oceanów,jednostka podziału świata.Odnosi się do olbrzymich pod względem powierzchni(rzędu kilku mln km²)obszarów lądu.Obejmuje przybrzeżne wyspy znajdujące się na tym samym cokole kontynentalnym.W geologii do kontynentu włącza się również szelf kontynentalny.Geografia fizyczna zwraca uwagę na aspekt„wyspiarski”kontynentów,które otoczone są ze wszystkich stron morzami i oceanami,a z innymi kontynentami połączone są co najwyżej wąskimi przesmykami(Ameryka Północna i Ameryka Południowa,Afryka i Azja).Inni uważają,że za granice kontynentów uznać można wyraźne struktury geologiczne,np.góry.Definicja ta próbuje uzasadnić umownie przyjętą granicę między Europą i Azją przebiegającą przez góry Ural i góry Kaukaz.Granicą między Afryką a Azją jest Kanał Sueski.Inni odrzucają wszelkie próby stworzenia definicji kontynentu uważając,że są to twory umowne,z których każdy jest charakterystyczny sam w sobie.Ponadto liczba kontynentów jest różna w tradycjach geograficznych poszczególnych krajów(podobnie jak liczba oceanów).Generalnie,przyjmując pierwszą z przedstawionych wyżej definicji,na gruncie geografii fizycznej,geologii i geotektoniki,można wyróżnić 6 kontynentów:

• Afrykę(30,317 mln km² powierzchni)
• Amerykę Południową(17,8 mln km² powierzchni)
• Amerykę Północną(24,2 mln km² powierzchni)
• Antarktydę(13,2 mln km² powierzchni)
• Australię(7,7 mln km² powierzchni)
• Eurazję(55,1 mln km²,z czego:Europa 10,5 mln km²,a Azja 44,6 mln km²)

przy czym:

• Australia i Oceania są jedną częścią świata,lecz kontynentem jest tylko Australia
• Europa i Azja to dwie oddzielne części świata,choć stanowią jeden kontynent Eurazję.

Historia pojęcia Etymologia słowa nie jest jasna.Być może pochodzi od łacińskich określeń: terra continans–ciągły obszar ziemi lub terra continente,a to od cum tenere–trzymające się razem.Definicja kontynentu,ewoluująca przez stulecia,obrazowała aktualny stan wiedzy Europejczyków(stąd jest silnie europocentryczna).Początkowo starożytni wydzielali trzy kontynenty:Europę,Azję i Libię(czyli Afrykę).Ten podział nie zwracał w ogóle uwagi na ich„wyspiarskość”,ale na różnice między zamieszkującymi je ludami.Taką wizję przekazuje też biblijna opowieść o trzech synach Noego:Semie,Chamie i Jafecie,których potomkowie zasiedlili poszczególne kontynenty.Odkrycie Nowego Świata przyniosło zmianę koncepcji kontynentu i zwiększyło nacisk na aspekt wyspiarski.Jednak Europa pozostała uznawana za jeden z kontynentów.Kolejne odkrycia geograficzne doprowadziły do odkrycia dwóch"nowych"kontynentów,Australii i Antarktydy.Wiek dwudziesty i naukowe podejście w geografii wywołały dyskusję nad istotą kontynentu.Termin ten podzielił jednak los innych,których potoczne i umowne użycie mija się z naukowymi wizjami. Kontrowersje  Jedynie w przypadku Antarktydy,wyraźnie oddzielonej od pozostałych lądów i o znacznej powierzchni,nie istnieją żadne kontrowersje co do uznania jej za kontynent.Pozostałe są przedmiotem licznych dyskusji. Europa i Azja czy Eurazja? Z punktu widzenia geografii fizycznej Europa i Azja to jeden kontynent.Ich wyodrębnianie jako oddzielnych kontynentów jest głównie uwarunkowane historycznie.W świetle powyższej definicji kontynentu podział taki nie wydaje się słuszny,a Europę można uznawać jedynie za subkontynent lub silnie rozbudowany półwysep Eurazji.Zaproponowana nazwa„nowego”kontynentu jest zlepkiem istniejących nazw,co wskazuje tylko na jego sztuczność.Za to w wyobrażeniach społecznych(atlasy,opracowania popularnonaukowe,dyskurs polityczny,etc.)powszechnie mówi się o Europie i Azji jako dwóch oddzielnych całościach.Zwolennicy Eurazji proponują mówić o Europie i Azji jako o częściach świata,ale ten termin jest jeszcze bardziej niejednoznaczny niż kontynent.Niektórzy idą jeszcze dalej i do tej dwójki dołączają Afrykę,tworząc Eurafrazję,co nie ma potwierdzenia w danych geologicznych,gdyż w skorupie Ziemi istnieje wyraźna granica między płytą afrykańską a płytą eurazjatycką. Ameryka czy Ameryki? Zazwyczaj wyróżnia się dwie Ameryki,Północną i Południową.Podział ten nie pokrywa się z innym popularnym podziałem według kryterium kulturowego na Amerykę Łacińską i Anglosaską.Inni natomiast uważają je za jedną całość,co znalazło odzwierciedlenie na fladze olimpijskiej. Australia–wyspa czy kontynent? Po odkryciu Australii została ona uznana za kontynent,choć niekiedy jest nazywana największą wyspą.Ale ta granica pozostaje również kwestią umowną,więc trudno podlegającą dyskusji.Inną kwestią pozostaje problem Oceanii,którą przyłącza się do Australii.Niekiedy Australię uznaje się jako integralną część Oceanii.Wówczas nie używa się pojęcia„Australia i Oceania”. Alternatywne listy kontynentów  Model z siedmioma kontynentami jest nauczany głównie w Europie Zachodniej i Ameryce Północnej.Choć w tej drugiej w dyskursie naukowym dominuje model z sześcioma kontynentami(z Eurazją).Model z sześcioma kontynentami(ale z jedną Ameryką)pojawia się w Europie Wschodniej i Ameryce Południowej.Koła na fladze olimpijskiej symbolizują pięć zamieszkanych kontynentów z Ameryką jako jednym kontynentem. osiem kontynentów:Afryka,Antarktyda,Azja,Australia,Ameryka Północna,Ameryka Południowa,Europa i Oceania siedem kontynentów:Afryka,Antarktyda,Azja,Australia,Ameryka Północna,Ameryka Południowa i Europa, sześć kontynentów:Afryka,Antarktyda,Australia,Ameryka Północna,Ameryka Południowa i Eurazja, sześć kontynentów:Afryka,Ameryka,Antarktyda,Azja,Australia i Europa pięć kontynentów:(flaga olimpijska)Afryka,Ameryka,Azja,Europa i Australia pięć kontynentów:Afryka,Ameryka,Antarktyda,Australia i Eurazja cztery kontynenty:Ameryka,Australia,Afryka i Eurazja trzy kontynenty:Australia,Ameryka,Eurafrasia